دانلود مقاله بررسی رابطه هوش هیجانی و کارآفرینی با فرمت ورد ودر 43 صفحه قابل ویرایش

قسمتی از متن مقاله

چکیده

در سازمان هاي بزرگ حمايت از کارآفريني در همه سطوح سلسله مراتبي، براي رشد عملکرد و افزايش رقابت، موضوعي حياتي است. هدف اصلي اين پژوهش، بررسي رابطه هوش هيجاني و کارآفريني سازماني در کارکنان دانشگاه علوم پزشکي کرمان بود.

روش ها : اين مطالعه يک مطالعه توصيفي تحلیلی است، که به روش مقطعي انجام شد. براي دستيابي به هدف مطالعه ميزان هوش هيجاني و کارآفريني سازماني 70 نفر از کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکي کرمان با استفاده ازپرسشنامه ي استاندارد Shring براي سنجش هوش هيجاني و پرسشنامه نقابی و بهادری براي سنجش کارآفريني سازماني اندازه گیری شد. نتایج با استفاده از آزمون اسپیرمن در SPSS نسخه 18 تجزیه و تحلیل شد.

نتایج : از سه مؤلفه ی کارآفرینی سازمانی که شامل ریسک پذیری، پیشگامی و نوآوری است، دو مؤلفه ی اول با هوش هیجانی کارکنان دارای ارتباط معنی داری بود، اما بین نوآوری با هوش هیجانی کارکنان رابطه معناداری وجود نداشت. همچنین بین هوش هیجانی و کارآفرینی سازمانی کارکنان در بین زنان و مردان، در گروه های سنی، سابقه خدمت و تحصیلات مختلف، در همه مواردبه جز در سطح لیسانس و بالاتر تفاوت معنی داری وجود نداشت.

بحث و نتيجه گيري: با توجه به این که بین کارآفرینی سازمانی با هوش هیجانی کارکنان، ارتباط وجود دارد ، شاید بتوان ازارتباط موجود بين این دو استفاده هاي آموزشي و تربيتي نمود. مثلاً با توجه به اکتسابي بودن هوش هيجاني، شاید بتوان با پرورش و ارتقاي هوش هيجاني ميزان کار آفرینی را تقويت و پرورش داد.

 

 

واژگان کلیدی: هوش، هوش هیجانی، کارآفرینی، کارآفرینی سازمانی

 

مقدمه

امروزه همه ی سازمان ها تحت تأثير آشوب هاي محيطي قرار دارند. با توجه به اين که اين عدم قطعيت بر سازمان و کارکنان تأثير مي گذارد، بنابراين قابليت هايي لازم است تا در عين مقاومت دربرابر این آشوب ها، بتوان بدون از دست دادن انگيزه ادامه راه، تصميم مناسب گرفته و از اين آشوب ها به صورت فرصتي سودآور براي سازمان استفاده کرد. يکي از اين قابليت ها را مي توان هوش هيجاني درافراد سازمان دانست. امروزه هوش هيجاني به سرعت مورد توجه شرکت ها و سازمان ها قرار گرفته است.

دليل اين امر آن است که هوش هيجاني بيانگر توانايي اداره مطلوب خلق و خو و وضع رواني وکنترل تنش هاست و عاملي است که به هنگام ناکامي در دستيابي به هدف در شخص ايجاد انگيزه و اميد مي کند . بهره هوشي نمي تواند به خوبي از عهده توضيح سرنوشت متفاوت افرادي برآيد که فرصت ها،شرايط تحصيلي و چشم انداز هاي مشابهي دارند.شواهد بسياري ثابت مي کند که افرادي که مهارت هيجاني دارند در هر حيطه از زندگي متمايزند، خواه در روابط عاطفي و صميمانه باشد و خواه در فهم قواعد ناگفته هايي که در خط مشی سازماني به پيشرفت مي انجامد.

نه تحصيلات، نه تجربه، نه معلومات و نه هوش هيچکدام به تنهایی نمي توانند تعيين کنند، چرا يک نفر موفق مي شود و فرد ديگر موفق نمي شود. چيز ديگري وجود دارد که ظاهرا جامعه براي آن هيچ توضيحي ندارد. پاسخ اين سؤال تقريباً هميشه به مفهومي به نام هوش هيجاني بر مي گردد .

هوش هيجاني

با توجه به پيشرفت روز افزون دانش و فن آوري، و همچنين اهميت فراوان يادگيري و توانايي حل مسائل و مشكلات پيچيده عصر فن آوري، شناخت همه جانبه توانمندي هاي روان شناختي، اهميت ويژه اي يافته است. دراين ميان عواملي كه درموفقيت فردي در ابعاد تحصيلي، شغلي، زناشوئي دخيل هستند بيش از پيش مورد توجه ومطالعه قرار گرفتند. نكته شايان ذكر است كه هوش بهريا IQ به تنهايي درموفقيت افراد درابعاد ذكر شده نقش چنداني ايفا نمي كند.

دركشورهاي پيشرفته بحث بهره هيجاني و هوش هيجان مطرح شده است. اين مفهوم در مؤسسات، سازمانها و مراكز صنعتي و به خصوص درمصاحبه هاي استخدامي كابرد فراوان دارد. زيرا هوش هيجاني بالا درموفقيت افراد تأثير فراوان دارد. البته مشروط بر آن كه فرد از يك بهره هوشي نرمال برخوردار باشد.

تعريف هوش هيجاني (EQ)

اصطلاح هوش هيجاني درسال 1995 توسط دانيل گلمن مطرح شد. گلمن هوش هيجاني را چنين تعريف مي كند: هوش هيجاني يعني توانايي مهارتمايلات عاطفي و هيجاني خود، درك خصوصي ترين احساسات ديگران، رفتار آرام سنجيده درروابط انساني، به عبارت ديگر، فردي كه از هوش هيجاني بالايي برخوردار است، به خوبي مي تواند احساسات خود را مهار كند و آنها را به شكل مناسب بيان كند.

مفهوم هوش هيجاني از ديدگاه بار- آن

بار- هوش هيجاني را عامل مهمي درشكوفايي توانايي افراد براي كسب موفقيت درزندگي تلقي مي كند و آنرا با سلامت عاطفي و درمجموع، سلامت رواني مرتبط مي‌داند.

گلمن بامطرح ساختن پژوهش هاي خارق العاده اي كه درزمينه مغز و رفتار انجام شده است. نشان مي دهد كه عوامل ديگري دست اندركارند كه موجب مي شوند افرادي كه هوشبهر بالايي دارند درزندگي موفقيت هاي چنداني به دست نياورند، اما كساني كه هوش متوسطي دارند، درمسير موفقيت قرار بگيرند اين عامل جنبه ديگري از هوشمندي را شامل مي شوند كه گلمن آن را هوش هيجاني مي خواند.

اين ويژگي ها، مشخصه افرادي است كه درزندگي واقعي، موفق و كارآمدند. و درمحيط كارخود، نظر همه را به خود جلب مي كنند.

هوش بين فردي توانايي درك افراد ديگر است: يعني اينكه چه چيزي موجب برانگيختن آنان مي شود. چگونه كار مي كنند و چگونه مي توان با آنان كاري مشترك انجام داد.

بازارياب هاي موفق، ساستمداران، معلمان، پزشكان و رهبران مذهبي احتمالاً درزمره افرادي هستند كه از درجات بالايي از هوش ميان فردي برخوردارند.

تعريف قابليت هيجاني از ديدگاه « كارولين سازي»[1]

 

تنظيم آنها و استفاده از اطلاعات برمبناي هيجانها، براي راهنمائي تفكر و عمل قابليتهائي كه درهوش هيجاني وجود دارند شامل الف، ارزيابي و بيان هيجانها درخود و ديگران (ب) جذب و درونسازي هيجانها و افكار (ج) ادراك و تجزيه و تحليل هيجانها ورد، تنظيم هيجانها براي پيشبرد رشد هيجاني وعقلاني مي باشد.

سالوي درسالهاي اخير تعاريف قبلي از هوش هيجاني راتاحدي تصفيه نموده و به مدل توانايي هوش هيجاني اشاره دارد كه شامل چهار جزء اصلي مي باشد 1- ملاحظه و دريافتن، ارزيابي و بيان هيجان 2- تسهيل تفكر به وسيله هيجان 3- ادراك و تجزيه و تحليل هيجانها با بكار بردن معلومات هيجاني 4- تنظيم سازگارانه هيجان به معني ديگر هوش هيجاني از ديدگاه مايروسالوي اشاره دارد به يكدسته توانائي ها كه در پردازش اطلاعات هيجاني به كار مي روند.

بنابراين هوش هيجاني را ميتوان اين گونه تعريف كرد: توانائي درك، ارزيابي و بيان صحيح هيجانها توانايي درك مفاهيم مربوط به هيجانها كاربرد زبان مربوط به هيجانها، توانايي دستيابي و توليد احساسات براي تسهيل فعاليتهاي شناختي، توانايي كنترل و تنظيم هيجانهاي خود و ديگران براي رسيدن به رشد، حال خوب و ارتباطات اجتماعي مؤثر پنج عامل مركب و مقياسهاي 15 گانه هوش هيجاني بار آن عبارتند از عامل اول: هوشي درون فردي به توانايي تشخيص و درك احساسات شخصي، بيان احساسات، عقايد و افكار و دفاع از حقوق فردي به شيوه اي غير مخرب و رها بودن از وابستگي اطلاق مي شود.

عامل دوم: هوش بيان فرد: به معني توانايي هم دلي يعني آگاهي، درك و ارزيابي احساسات ديگران است.

عامل سوم: قابليت انطباق : سازگاري شامل توانمدينهاي حل مساله، ارزيابي واقعيت، انعطاف و پذيرش است.

عامل چهارم:كنترل استرس : توان تحمل وقايع ناخوشايند و شرايط استرس زا و همچنين مقاومت يا به تأخير انداختن يك تكانه، سائق يا وسوسه، براي عمل كردن مي باشد.

عامل پنجم: خلق عمومي: توانايي رضايت از زندگي و شاد بودن وداشتن نگرش مثبت يا ثابت حتي درزمان بد اقبالي

خرده مقياس ها

خرده مقياس هاعبارتند از:

1--خود آگاهي هيجاني:

خود آگاهي هيجاني، توانايي شناخت احساسات خود، تفكيك آنها، آگاهي از احساس خودو چرايي آن.

2- قاطعيت:

قاطعيت، توانايي بيان احساسات، عقايد و افكار خود و دفاع از حقوق خود به شيوه اي منطقي، غير مخرب.

مهارت درارتباط بين فردي: توانايي برقراري و حفظ ارتباطات متقابل است كه صميميت و تبادل محبت ازويژگي هاي آن مي باشد.

3-حرمت نفس

حرمت نفس توانايي احترام به خود و پذيرش خود به و پذيرش خود به عنوان شخصي ارزشمند، احترام به خود آن گونه كه هستيم، بدين معني كه توانايي پذيرش جنبه هاي مثبت و مفني قابليت ها و محدوديت خود را داريم.

4-خودشكوفايي

خودشكوفايي، مستلزم شناخت توانمندي هاي بالقوه در خود، سپس رشد و شكوفايي آنهاست.

5-استقلال:

استقلال عبارت است از توانايي خود هدايت گري و خود كنترلي درتفكر و عمل و عدم وابستگي عاطفي، افراد مستقل افرادي متكي به خود دربرنامه ريزي و تصميم گيري هاي مهم مي باشند و پيش از تصميم گيري ، درجستجوي نقطه نظرات ديگران برمي آيند و به آنها توجه مي كنند. اما تصميم نهايي از آن خود آنهاست.

6-همدلي :

همدلي توانايي فهم و درك احساسات ديگران و حساس بودن به چگونگي و چرايي اين احساسات است.

7-روابط بين فردي:

مهارت درارتباط بين فردي: توانايي برقراري و حفظ ارتباطات متقابل است كه صميميت و تبادل محبت از ويژگي هاي آن مي باشد.

8-مسئوليت پذيري اجتماعي:

مسئوليت پذيري اجتماعي، توانايي ابراز خود به عنوان فردي همكار، كمك رسان و سازنده درگروه هاي اجتماعي است. اين توانايي مستلزم مسئول بودن شخص است.

چنين افرادي داراي وجدان اجتماعي بوده و رفتار آنها با پذيرش مسئوليت هاي اجتماعي جلوه گر ميشوند.

اين بعد ازتوانايي، با انجام كار با ديگران، پذيرش ديگران، اخلاقي بودن و رعايت قوانين رابطه دارد.

9-حل مساله :

حل مساله توانايي شناسايي و تعريف مشكلات، ايجاد و انجام راه حل هاي مؤثر است.

10-واقعيت سنجي:

واقعيت سنجي يعني توانايي ارزيابي بين آنچه تجربه مي شود با آنچه عيناً وجود دارد.

11-انعطاف پذيري:

انعطاف پذيري، توانايي منطبق ساختن عواطف، افكار و رفتار با موقعيت ها و شرايط متغير است. اين بعد از هوش هيجاني به توانايي كلي فرد و سازگاري با شرايط ناآشنا، غير قابل پيش بيني و پويا تكيه دارد.

12-تحمل فشار رواني:

تحمل فشار رواني عبارت ست از: توانايي مقاومت دربرابر رويدادها و موقعيتهاي فشار زا، بدون توقف، اين توانايي به معني پشت سرگذاشتن موقعيت هاي مشكل ساز، بدون ازپا درآمدن است.