قسمتی از متن پاورپوینت

نحوه رشد و میزان محصول گیاهان توسط دو گروه از عوامل كنترل می شود. این دو گروه عبارتند از:

1- عوامل ارثی كه استعداد ذاتی گیاه را از لحاظ كمیت و كیفیت رشد و تولید محصول معین نشان می دهد.

2- عوامل و پدیده های محیطی كه زمینه فعالیت استعدادهای ارثی را فراهم می كند.

مهمترین عوامل محیطی مؤثر در رشد گیاهان عبارتند از:

.1خاك كه مواد غذایی را در اختیار گیاه قرار می دهد و در ضمن آن را پا بر جا نگه می دارد.

.2انرژی تشعشعی كه به گیاه نور و گرما می دهد.

.3هوا كه اكسیژن، گاز كربنیك و اندكی ازت در اختیار گیاه قرار می هد.

خاك

خاك عبارتند از مخلوطی از مواد كانی (معدنی) و آلی كه حاوی موجودات زنده بسیاری بوده و منبع اصلی تأمین مواد غذایی و آب برای گیاه است.

خاك نتیجه فرایند های فیزیكی و شیمیایی و واكنش های بیولوژیكی گیاهان می باشد و توسط عوامل و پدیده های جوی مؤثر بر مواد كانی و آلی به وجود می آید.

اجزا تشكیل دهنده خاك عبارتند از : مواد كانی، مواد آلی، هوا، آب و میكروارگانیسمها.

مواد كانی حاصل تجزیه سنگهای مادریست و مواد آلی خاك از تجزیه بافت های حیوانی و گیاهی و میكروارگانیسم های مرده حاصل می شود.

تجزیه بافت های گیاهی و حیوانی معمولاً به وسیله آنزیمهای موجود در میكروارگانیسم ها صورت می گیرد.

در نیمرخ عمودی خاك لایه های متفاوتی دیده می شود قسمت بالای مقطع كه معمولاً نرمتر است دارای رنگ تیره است به نام خاك زیرین سطح الارض و قسمت پائین كه دارای رنگ روشن تر است و معمولاً ضخامت بیشتر هم دارد خاك زیرین تر تحت الارض نامیده می شود. در زیر قسمت تحت الارض سنگهای مادری وجود دارد.

ذرات جامد خاك در صورتی كه قطرشان بین 05/0تا 2 میلیمتر باشد شن و در صورتی كه قطرشان بین 002/0 تا 05/0 میلیمتر باشد سیلت و در صورتی كه قطرشان كمتر از 002/0 میلیمتر باشد رس نامیده می شوند.

ریگ قطرش بین 2 تا 72 میلیمتر است و بزرگتر از آن را سنگ می گویند.

آب یكی از مواد موجود در خاك است كه برای رشد گیاه اهمیت بسیار دارد. قدرت نگهداری آب در خاك به میزان مواد آلی و اندازه ذرات مواد كانی بستگی دارد بدین معنا كه هر چند مواد آلی در خاك بیشتر شود و یا اندازه ذرات خاك كوچكتر باشد قدرت نگهداری آب موجود در خاك بیشتر می شود.

در خاك مقداری هم هوا وجود دارد كه برای تنفس ریشه های گیاه و میكروارگانیسم ها مورد نیاز است

بافت خاك :

یكی از ویژگیهای فیزیكی خاك، بافت خاك است. بافت خاك عبارت است از اندازه و نسبت درصد مواد متشكله خاك مثل شن، سیلت و رس. از روی درصد مواد كانی موجود در هر خاكی میتوان بافت آن را مشخص نمود. مثلاً خاكی كه 40 درصد شن و 40 درصد سیلت و 20 درصد رس دارد به نام خاك لیمونی و خاكی كه 60 درصد شن و 10 درصد سیلت و 30 درصد رس دارد و خاك لیمونی رسی شنی و خاكی كه 10 درصد شن و 60 درصد سیلت و 30 درصد رس دارد خاك لیمونی رسی سیلتی نامیده می شود.

پوشاندن خاك

سطح خاك را به منظور های زیر باید پوشیده نگه داشت:

1- برای اینكه خاك رطوبت را در خود نگه دارند.

2- از فرسایش جلوگیری شود.

3- مواد غذایی خاك بهتر در دسترس گیاه قرار گیرد.

4- نیاز به افزودن مواد غذایی به كمترین مقدار برسد.

5- در فصلهای سرد برای گرم كردن بستر استفاده می شود (استفاده از پوشش تیره)

6- از رشد علفهای هرز جلوگیری می كند.

استفاده از كاه برگ یا خاك اره و یا پلاستیكها به عنوان خاكپوش (مالچ) نیز از روشهای محافظت خاك به شمار می رود.

واكنش خاك

واكنش خاك مربوط به اسیدی یا قلیایی بودن محلول خاك می باشد.

PH مناسب برای اكثر گیاهان باغبانی بین 7-6 می باشد. خاكهای قلیایی با واكنش 9 PH > و خاكهای خیلی اسیدی با واكنش 4 PH < محیط نامناسبی برای ریشه ایجاد می كند. برای مثال در PH های زیاد آهن غیر قابل جذب و در نتیجه گیاه مبتلا به زردی برگها همراه با سبز ماندن رگبرگها می گردد. فعالیت میكروارگانیسم های خاك به ویژه باكتریهای موجود درخاك نیز تحت تأثیر واكنش خاك واقع می شوند.

معمولاً مناطق مرطوب و بارانی به علت شسته شدن عناصر كاتیونهای بازی دارای خاكهای اسیدی بوده و بر عكس مناطق گرم و خشك دارای خاكهای قلیایی می باشند. به استثنای گیاهان تیره Ericacea(مثل زغال اخته آبی رنگ) و سایر گیاهان این تیره كه اسید دوست هستند و در PH بین 5/5-4 بهترین رشد را می نماید. برای بیشتر گیاهان باغبانی همچنان كه ذكر شد بهترین PH بین 7-6 می باشد. البته برخی گیاهان مانند جو، چغندر و درخت گز نیز می توانند PH های نسبتاً بالا را تحمل كنند.

ساده ترین راه برای قلیایی ساختن خاك اضافه كردن آهك به آن می باشد. میزان اضافه كردن آهك به میزان تغییرات PH مورد نظر نوع ماده آهكی به ظرفیت كاتیونی خاك بستگی دارد.