.1اطلاع دقیقی از این که دبی سنجی برای اولین بار توسط چه کسی به کار گرفته شد ، وجود ندارد .
.2در مدارک و اسناد به دست آمده از کاوشگری های باستان شناسان در مصر باستان ، شواهدی دال بر استفاده از یک سری سرریز های ابتدایی جهت اندازه گیری دبی آب زراعی دیده شده است .
.3یادداشتهای از اسکندر مربوط به 150 سال قبل از میلاد مسیح در خصوص محاسبات دبی سنجی به دست آمده است .
.4در اسناد و مدارک به دست آمده از فرونتیوس مربوط به 75 سال پس از میلاد مسیح، شرح داده شده است که تعدادی از مردم ساکن رم ، لوله هایی را در داخل لوله های آب شهری قرار می دادند که سطحی صاف تر از لوله های موجود و در نتیجه اصطکاکی کمتر داشتند و به تبع آن، دبی آب ورودی آن ها افزایش می یافت در حالی که میزان آب بها دریافتی به صورت حجمی محاسبه می گردید .
.5شواهدی از چین باستان به دست آمده است که نشان می دهد ، چینیان از یک سیستم کنترلی جهت آبیاری و تنظیم میزان آب ورودی به زمین های کشاورزی استفاده می نمودند .
.5از عصر رومن ها ( حدود قرن چهارم ) تا قرن 15 اطلاعاتی در خصوص روش های دبی سنجی ثبت و ضبط نگردیده است .
.6در نیمه دوم قرن 15 ، لئوناردو داوینچی شروع به انجام یکسری مطالعات در خصوص برخی از پدیده های علمی نمود . او اولین کسی بود که جریان ورتکس و جریان در کانال های باز را ملاحظه و بررسی نمود و ارتباط بین دبی و هد رانشی را به دست آورد .
.7در قرن 17 ، توریچلی آزمایشاتی را بر روی خروجی مخازن انجام داد که در واقع اصول اولیه تئوری اختلاف فشار بود .
.8در قرن 18 ، اویلر و برنولی پا به عرصه ظهور نهادند . معادله برنولی که رابطه بین فشار و سرعت سیال را بیان می کند ، یکی از اصول اساسی و پایه ای مکانیک سیالات و رابطه اویلر یک اصل اساسی در توربو ماشین ها است .در همان زمان ، پولنی در ایتالیا اصول اریفیس ها را طرح ریزی نمود .
.9در سال 1732 ، پیتوت وسیله را شرح داد که جهت اندازه گیری سرعت آب در کشتی ها مورد استفاده قرار می گرفت . یک قرن بعد دارسی این روش را گسترش داد .
.10ونتوری در ایتالیا و ولتمن در آلمان نیز از دانشمندانی بودند که در خصوص روش های دبی سنجی فعالیت می نمودند .
.11در اوایل قرن 19 ، مایکل فاراده ، اصول مغناطیس را بیان نمود که بر این اساس ، در سال 1832دبی سنج های الکترو مگنتیک طراحی گردید .
.12در نیمه دوم قرن 19 ، کنت ، هرشل ، زیمنس ، تایلور ، هرسی و کندی منشا بروز پیشر فت های شگرفی در علم دبی سنجی گردیدند .
.13در ابتدای قرن 20 ، انواع فلومیتر های جابجایی مثبت ، پیتوت و ونتوری به طور عام و چشمگیر در صنعت مورد استفاده قرار گرفتند .
.14در سال 1965 دبی سنج های ورتکس ساخته شدند .
.15در سال 1970 دبی سنج های التراسونیک طراحی و مورد استفاده قرار گرفتند .
.16دبی سنج های کوریولیس نیز در سال 1977 معرفی و مورد استفاده قرار گرفتند .
انواع مختلف روش های دبی سنجی
حدود %70 دبی سنجها جهت اندازه گیری دبی در لوله ها و %30 نیز جهت دبی سنجی در کانال های باز مورد استفاده قرار می گیرند .
روش های دبی سنجی در لوله ها به دو بخش اندازه گیری دبی حجمی و اندازه گیری دبی جرمی تقسیم بندی می گردد .
اندازه گیری دبی حجمی و اندازه گیری دبی جرمی نیز به صورت مستقیم ( اندازه گیری پارامتر سرعت ) و یا غیرمستقیم ( اندازه گیری پارامترهای دیگر نظیر فشار و ... و محاسبه دبی بر اساس تغییرات آن ها ) صورت می پذیرد .
دبی سنج های التراسونیک
مفاهیم
محیط کشسان
اگر در یک فنر تغییر طولی ایجاد نماییم ، بین هردو حلقه مجاور فنر نیروی کشسانی به وجود می آید که می خواهد فنر را به حالت اول برگرداند .
به فنر یا هر محیط دیگری که مانند فنر عمل می کند ، محیط کشسان گفته می شود .
محیط کشسان محیطی است که وقتی تغییر شکلی در آن ایجاد شود ، نیروهای کشسان ایجاد شده بین اجزای محیط، تمایل دارند محیط را به حالت اول خود برگردانند .
اکثر جامدات ، مایعات و گازها محیط های کشسان هستند .
محیط کشسان:
اگر تغییر شکلی در جزء کوچکی از محیط کشسان ایجاد نموده و سپس آن را به حال خود رها نماییم چه روی می دهد ؟
موج :
هرگاه تغییر شکل ( آشفتگی ) در یک جزء از محیط کشسانی که به حال تعادل است ، ایجاد نماییم ، به علت وجود نیروی کشسانی بین اجزای محیط ، آن تغییر شکل جزء به جزء در محیط منتقل می گردد. تغییر شکل ایجاد شده در محیط را موج و انتقال موج در محیط را انتشار می نامند .
موج :
دوره موج ( T ): بازه زمانی بین دو وضعیت یکسان و متوالی یا به عبارت دیگر زمان یک نوسان است .
فرکانس ( f ) : تعداد دوره ها یا تعداد نوسان ها در واحد زمان ( ثانیه ) – واحد فرکانس هرتز است .
فرکانس معکوس دوره است .
طول موج ( λ ) : مسافتی که موج در مدت یک دوره می پیماید .
سرعت انتشار( v ) : سرعت پیشروی موج که به ویژگی های فیزیکی محیط نظیر جنس ، دما و ... بستگی دارد .