دانلود مقاله اطلاعات درمورد گلخانه با فرمت ورد ودر 30 صفحه قابل ویرایش

قسمتی از متن مقاله

اسكلت گلخانه

اسکلت بخشی از گلخانه است که پوشش پلاستيکی يا شيشه ای را نگه میدارد. اسکلت گلخانه بايد محکم و سبک بود و در عين حال ارزان و با دوام باشد و تا حد امکان سايه کمتری داشته باشد. در حال حاضر اسکلت گلخانه را بيشتر با آهن گالوانيزه و يا آلومينيم می سازند و در بعضی موارد از چوب هم استفاده میشود که هم ارزانتر است و هم ساخت آن آسانتر است، ولی اين اسکلتها زود می پوسند و در ضمن برای استحکام بيشتر بايد از قطعات چوبی ضخيمتری استفاده کرد که اين امر سبب کاهش نفوذ نور آفتاب بداخل گلخانه می گردد .

در حال حاضر دو نوع گلخانه رواج دارد:

1- گلخانه دو طرفه 2

- گلخانه

در گلخانه های دو طرفه ديوارهای جانبی عمودی هستند و سقف آنها حالت مثلثی دارد. در گلخانه از کمانهای لوله ای يا چوبی (بيشتر لوله های فولادی) استفاده می شود در اين روش کمانها را که دارای قوسی حدود 180° هستند بموازات هم و بفواصل مشخص (1.5-3.5 m) در زمين فرو می کنند و کمانها بوسيله تيرهای افقی که در امتداد طولی گلخانه قرار دارند بهم اتصال می يابند و مستحکم می شوند. فاصله تيرهای افقی که بطور موازی در روی کمانها قرار گرفته و اولين کمان را به آخرين کمان وصل می کنند، 100-150 cmاست. به اين ترتيب يک فضای درونی بزرگ و واحد بوجود می آيد. برای پوشاندن گلخانه معمولاً از پلاستيک استفاده می کنند. بدين منظور در فواصل بين لوله های افقی و بفاصله 25-30cm سيمهای گالوانيزه به موازات لوله های افقی نصب می کنند که برای پوشش پلاستيکی سطح مناسبی بوجود می آورند و پس از پوشاندن گلخانه با پلاستيک تعدادی از همين سيمها روی پوشش پلاستيکی نصب می شوند تا پوشش گلخانه مستحکم تر شود.

در هنگام ساخت گلخانه بايد نکات زير را در نظر گرفت:

1. اگر سطح گلخانه خيلی وسيع باشد کنترل درجه حرارت و تهويه آن مشکل می باشد. لذا بهتر است سطح کشت در واحدهای کوچک و جداگانه 300-500 m2 تفسيم شود.

2. ارتفاع داربستی که بوته های خيار به آن بسته می شود حدودm 2 است. بنابراين ارتفاع ديواره های جانبی گلخانه بايد حداقل 2 m باشد

3. شيب سقف بايد به اندازه ای باشد که استحکام کافی داشته باشد و آب باران و برف را روی خود نگه ندارد. از طرفی اگر ارتفاع خيلی باشد فضای اضافه گلخانه بيشتر شده و هزينه گرم کردن آن افزایش می يابد. لذا شيب را بايد حدود 25-30% گرفت. البته در گلخانه کوآنست بدليل انحنای سقف اين مشکل تا حدود زيادی رفع می شود.

4. در بعضی مواقع لازم است که هوای گلخانه را خارج کنيم و چون هوای گرم سبک است و معمولاً زير سقف می ايستد بهتر است در سقف گلخانه دريچه هايي تعبيه شود که در مواقع لازم اين دريچه ها باز شده و هوای گرم خارج شود. در گلخانه های باز و بسته کردن اين دريچه ها مشکل است. لذا در ديواره های جانبی گلخانه و به فاصله 1-1.5 m از سطح زمين دريچه هایی را جاسازی می کنند و در مواقع لزوم آنها را باز می کنند. در ضمن در دو انتهای گلخانه و در نزديکی سقف دو پنکه (فن) قرار می دهند که هوای گرم زير سقف را خارج کنند.

5. برای اينکه در هنگام ورود به گلخانه با باز کردن در ورودی هوای گلخانه بطور ناگهانی عوض نشود بعد از در ورودی يک اتاقک کوچک تعبيه می شود که ابتدا وارد اين اتاقک می شويم و سپس به در اصلی گلخانه می رسيم و با باز کردن آن وارد فضای گلخانه می شويم.

6. در محاسبات گلخانه ها معمولاً وزن برف را در نظر نمی گيرند. چون برف در اثر گرمای گلخانه آب می شود. ولی در مناطقی که خطر ريزش برف سنگين وجود دارد بايد پس از بارش گلخانه را گرم کنيم اين برف سريعاً آب شود. در غير اينصورت و بخصوص در گلخانه های دوطرفه خطر خوابيدن سقف وجود دارد.

7. معمولاً گلخانه های دو طرفه که دارای ديواره های جانبی عمودی هستند در برابر باد به شکل مانع عمل می کنند و لذا بادهای شدید به آن خسارت میزنند. ولی گلخانه های کوآنست به دليل قوسی شکل بودن جريان باد را ملايم می کنند. به علاوه گلخانه به دليل انحنايي که دارند برف و باران را روی خود نگه نمی دارند و آب را به راحتی جاری می کنند. لذا در بيشتر نقاط جهان استفاده از گلخانه عموميت بيشتری يافته است.

محل احداث گلخانه :

1- اولين مسئله ای که بايستی در نظر گرفته شود دسترسی به راههای حمل و نقل است که با احداث هر چه نزديکتر به راههای اصلی اين مشکل به حداقل می رسد . چرا که بطور استاندارد هزينه فروش گل و گياه نبايستی از يک چهارم سود ناخالص عمده فروشی بيشتر شود مگر اينکه هزينه های توليد فوق العاده پايين باشد .

2- عامل ديگر که تعيين کننده محل احداث گلخانه است نوع سوخت می باشد . در صورت احداث گلخانه در مناطقی که امکان دسترسی به گاز طبيعی وجود دارد می توان با کاربرد اين سوخت ارزان هزينه ها را به مقدار زيادی در توليد فصل سرما کاهش داد .

3- عامل سوم دسترسی به منابع آب با کيفيت و کميت مناسب است که از فاکتورهای مهم احداث گلخانه می باشد . در بررسی ميزان آب مورد نياز بايستی توجه داشت که در هر بار آبياری به ازاء هر متر مربع سطح مورد نظر 30-20 ليتر آب مورد نياز است . استفاده از آب شهری گران تمام شده و هزينه توليد را بالا می برد همچنين فلورايد و کلر آن مضر است ، استفاده از چاه ارزانتر خواهد بود .

4- ديگر عامل اثر محيطی است که حتماً بايستی مد نظر قرار گيرد . جايی که دائماً دارای آب و هوای نامساعد ، بارانهای شديد ، سايه ناشی از واقع شدن در دامنه شمالی کوههای بلند و يا درختان سربه قلک کشيده می باشد مناسب احداث گلخانه نيست . شدت نور يکی از عوامل تعيين کننده محسوب می گردد . شدت نور در ارتفاعات بلند برای پرورش محصولاتی نظير رز و ميخک مناسب است ولی برای محصولاتی که نياز به شدت نور پايينی دارند ( همچون بتفشه آفريقايی ، بگونيا ، گلوکسينيا و اغلب گياهان گلدانی برگ تزئينی که بومی مناطق حاره هستند ) مناسب نيست .

5- عامل مهم ديگری که تعيين کننده محل احداث گلخانه است نوع محصولی است که در برنامه توليد قرار دارد . با توجه به اينکه گرايشها به سمت توليد اختصاصی محصولات است و دستور کار توليد پس از مطالعه ابتدايی بازار داخلی و خارجی مشخص می گردد قبل از احداث ، ابتدا بايستی تعيين کنند که چه محصولی توليد شود سپس تصميم به احداث گلخانه در منطقه و اقليمی مناسب آن محصول بگيريد . در همين رابطه در آمريکا چندين مجتمع توليد کننده ميخک به دليل عدم توجه به اختلاف دمای شبانه روزی مطلوب کشت و کار اين محصول تعطيل و مجبور به نقل مکان به ارتفاعات شدند .

6- در احداث گلخانه ها ، در نظر داشتن قوانين مربوط به زمين محدوده های شهری و احداث و بهره برداری ازگلخانه ها و .... ضروريست چون فعاليت بسياری از گلخانه ها بر همين اساس متوقف شده است .

7- محل احداث بايستی حتی الامکان مسطح باشد چرا که در صورت ناهمواری و شيبدار بودن ، ايجاد يک گلخانه بزرگ با مشکلات و هزينه های زيادی برای تسطيح همراه خواهد بود .

جهت گلخانه :

اسکلت گلخانه سايه ايجاد می کند و با توجه به زاويه تابش اين سايه ها متفاوت است لزوم توجه به اين امر بويژه در توليد زمستانه حائز اهميت است چرا که تغييرات اندکی دردرصد نور رسيده به گياهان می تواند نقش بسزايی در کميت و کيفيت توليد داشته باشد .

در صورتی که جهت باد خيلی تعيين کننده نباشد بايستی امتداد طول گلخانه ها شمالی _ جنوبی باشد . اين مسئله در گلخانه هايی که در امتداد طول به هم متصل هستند با تأکيد بيشتری توصيه می گردد .

نقشه احداث گلخانه :

از موارد مهم در ا ث گلخانه حدا توجه به طرح گسترش گلخانه است با ارايه يک نقشه گلخانه همراه با طرح گسترش آن بدون نياز به جابجايی ساختمانها و گلخانه ها ، ساختمان های جديد گ خانه لرا می توان احداث نمود . در زمينهای شيبدار بهتر است عمليات ساختمانی را از وسط شيب انجام داد و طرح گسترش گلخانه با طرح گسترش 5 مرحله ای آمده است . در اين نقشه ها درهای گلخانه که به داخل ساختمان سرويس باز می شوند دارای 7/2 متر ارتفاع 4/2 متر عرض هستند تا وسايلی نظير تراکتورهای کوچک بتوانند به داخل آن وارد شوند . عرض ساختمان سرويس حدود 5 متر و در ورودی آن 7/3 متر عرض و 2/4 متر ارتفاع دارد تا عبور کاميون ها و تخليه و بارگيری به خوبی صورت گيرد .

زمين مورد نياز احداث گلخانه حداقل بايستی دو برابر سطح گلخانه باشد . در گلخانه های کوچک مساحت ساختمان های سرويس در حدود 13 درصد مساحت کف گلخانه است که با توسعه گلخانه ها اين درصد کاهش می يابد و در گلخانه هاي خيلی بزرگ به 7% می رسد ولی بطور متوسط مساحت ساختمان سرويس را 10% کل ساختمان گلخانه ها در نظر می گيرند .

1- نقش احداث گلخانه تجاری با طرح توسعه 5 مرحله ای

زهکشی گلخانه :

از موارد مهمی که در احداث يک گلخانه توجه به زهکشی گلخانه است . در مناطقی با زمينهای دارای بافت سخت و با لايه تحت الارض غير قابل نفوذ با قرار دادن لوله های سفالی منفذ دار زيربسترها و يا طرق ابتکاری ديگر تمهيدات لازم را در جهت بهبود زهکشی می انديشند

بادکشن :

در مناطق باد خيز رديفی از درختان و يا يک مانع طبيعی مثل تپه برای کاهش خسارت باد استفاده می شود . حداقل فاصله درختان از گلخانه در شرق و غرب بايستی حدود 5/2 برابر ارتفاع درختان باشد . اين فاصله در قسمت جنوبی بيش از يک ارتفاع درختان است .

فرم های متفاوت گلخانه :

1- گلخانه های سوله ای منفرد به شکل A:

اسکلت اصلی اين گلخانه ها معمولاً از آهن آلومينيوم يا چوب است . مزايای اين گلخانه ها جذب نور بالا و در مواردی که جنس آنها از فلز باشد استحکام زياد آنهاست . از معايب آنها نيز پرهزينه بودن و صرف انرژی گرمايی زياد برای کنترل دمايی آن است اين گلخانه ها بسته به موفقيت و شرايط محيطی و .... به سه شکل دو طرفه ، نيمه دوطرف و يکطرفه تقسيم بندی می شوند .

گلخانه های يکطرفه و نيمه دوطرفه در کنار ساختمانها بنا شده و مورد استفاده قرار می گيرند در اين سبک از نور خورشيد بهتر استفاده شده و نياز به سوخت نيز کاهش می يابد .

گلخانه دوطرفه دو سقف به پهناهای مساوی دارد . در سطح جهانی کاربرد گلخانه های منفرد کاهش يافته است چرا که با اتوماسيون سازگار نيستند .

2- اشکال گلخانه های سوله ای منفرد

2- گلخانه های سوله ای به هم پيوسته :

همان گلخانه های نوع اول هستند که از قسمت طول به هم متصل بوده ، و ديواره عرضی مابين آنها برداشته شده و فضای به هم پيوسته ای را در داخل گلخانه ايجاد می کنند . اين گلخانه ها هزينه کمتری نسبت به نوع اول داشته و کنترل محيطی آنها آسانتر و بهتر و تلفات انرژی گرمايی نيز کمتر است ، همچنين از سطح کلگلخانه هم بطور بهينه استفاده می شود . از ايرادات اين گلخانه ها مناسب نبودن برای چند محصول و عدم تحمل برف سنگين است . عليرغم داشتن مسئله وزن برف ، از اين گلخانه ها به نحو چشمگيری در اروپای شمالی و کانادا استفاده می شود . پوشش هر دو نوع گلخانه های فوق الذکر می تواند شيشه و يا پلاستيک باشد .

3- گلخانه های تراسی به هم پيوسته

3- گلخانه های تونلی و يا نيمه استوانه ای :

به کمک لوله های کمانی احداث می گردند به پايه های زيادی نياز نداشته و سقف سازی اين گلخانه ها نيز مشکل ندارد برای توليد گياهان فصلی کاملاً مناسبند . از مشکلات آنها دشوار بودن تهويه است که البته در انواع پيشرفته آنها توسط کمپانيهای سازنده تمهيداتی برای تهويه در نظر گرفته شده است . نورگيری در اين گلخانه ها بسيار مطلوبست . امروزه گرايش عجيبی به سمت استفاده از اين قبيل گلخانه ها در هر دو شکل منفرد و پيوسته در سطح جهان وجود دارد . پوشش آنها می تواند پلاستيک فايبرگلاس يا مواد پوششی ديگر باشد .

4- چنر سيستم برای حل مسئله تهويه در گلخانه های نيمه استوانه ای

در احداث گلخانه های نيمه استوانه ای هميشه بين پهنای گلخانه ، ارتفاع قسمت ميانی و ساير اجزاء رابطه ای وجود دارد.

5- رابطه بين اجزاء گلخانه در نيمه استوانه ای

4- گلخانه های نيمه استوانه ای با ديواره :

اين گلخانه ها مشابه نوع قبل بوده با اين تفاوت که يک ديواره عرضی از جنس فايبرگلاس يا پوشش پلاستيکی نيز دارند .

5- گلخانه های سايبانی (Lath house ) :

به منظور فراهم ساختن محيط سايه دار برای پرورش گياهان حساس به گرما و نور شديد و فراهم سازی فضايی خشک برای گياهان آماده برای فروش و کمک به مقاوم سازی آنها از اين ساختمان ها استفاده می کنند . اين گلخانه ها با يک اسکلت ساده مشابه گلخانه و پوشش های تخته نرده ای و يا پوشش های سايه انداز مصنوعی پوشيده می شوند .