دانلود مقاله فشارخون بالا با فرمت ورد ودر 23 صفحه قابل ویرایش

قسمتی از متن مقاله

تعریف فشارخون و فشارخون بالا
برای این که خون در شریان های (artery) بدن جاری شود و مواد غذایی را به اعضای مختلف بدن برساند نیاز به نیرویی دارد که خون را به گردش در آورد . این نیرو فشارخون نامیده میشود و عامل این فشار، انقباض و انبساط و مولد آن قلب است . قلب به طور مداوم خون را به داخل شریانی به نام آئورت (aorta) و شاخه های آن که مسئول رساندن اکسیژن و مواد غذایی به تمام اعضای بدن هستند ، پمپ می کند . شریان های بزرگ به صورت لوله هایی با دیواره قابل اتساع وظیفه انتقال خون را از قلب به شریان های کوچک و مویرگ ها بر عهده دارند . فشارخون به دو عامل مهم بستگی دارد : یکی برون ده قلب یعنی مقدار خونی که در هر دقیقه به وسیله قلب به درون شریان آئورت پمپ می شود . ( حدود 6-5 لیتر ) و عامل دیگر مقاومت رگ ، یعنی مقاومتی که بر سر راه خروج خون از قلب در رگ ها وجود دارد . با تغییر برون ده قلب یا مقاومت رگ ، مقدار فشارخون تغییر می کند .
از آنجا که پمپ یا تلمبه کردن خون توسط قلب به داخل شریان ها ، ضربان دار است . فشارخون بین دو سطح حداکثر و حداقل در نوسان است . در زمانی که قلب منقبض می شود . خون وارد شریان ها می شود و فشارخون به حداکثر مقدار خود می رسد که به آن فشارخون سیستول می گویند . در زمان استراحت قلب که خون وارد شریان نمی شود ، با خروج تدریجی خون از این شریان ها و جریان آن به سوی مویرگ ها فشارخون کاهش یافته و به حداقل مقدار خود می رسد که به آن فشارخون دیاستول می گویند . بهترین راه برای پی بردن به مقدار فشارخون هر فرد ، اندازه گیری منظم آن با دستگاه فشارسنج است (شکل 1) . در هر فرد فشارخون را در دو سطح سیستول و دیاستول اندازه می گیرند که با واحد میلی متر جیوه نشان داده می شود .

فشارخون بالا در نتیجه افزایش فشار بیش از حد طبیعی جریان خون بر دیواره شریان ها ایجاد می شود . اگر فشارخون به طور طبیعی دایمی بالاتر از حد طبیعی باشد ، به آن فشارخون بالا می گویند . فشار خون بالاتر از حد طبیعی ( پرفشاری خون ) ، خود موجب عوارض کشنده ای است .
به دلیل اینکه فشارخون بالا علامت ندارد ،تنها راه براي پی بردن به مقدار فشارخون هر فرد،اندازه گیري فشارخون او است.مقدار فشارخون هر فرد یکی از مهمترین علائم حیاتی است و به نوعی به فشار شریانچه ها (آرتریال) یا شریان هاي بزرگ (آرتري) اشاره دارد براي این کار بایستی از دستگاه اندازه گیري فشارخون استفاده کرد. غالبا" فشارخون را در شریان بازویی (براکیال bracial ) اندازه می گیرند. شریان بازویی یک رگ خونی است که مسیر آن از شانه ها تا زیر آرنج است و سپس در ساعد به دو شاخه رادیال (radial ) و اولنار (ulnar) تقسیم میشود و ادامه پیدا میکند. این شریان یکی از شریان هایی است که میتوان فشارخون را براحتی از آن اندازه گیري کرد.

شکل 2:شریان بازویی

در هر فرد فشارخون را در دو سطح سیستول و دیاستول اندازه میگیرند.اعداد این دو سطح به صورت کسر بر حسب میلی متر جیوه (mmHg) نشان داده میشود. مقدار فشارخون سیستول یا عدد بزرگتر را در صورت و مقدار فشارخون دیاستول یا عدد کوچکتر را در مخرج کسر مینویسند. مانند: 138/88 میلی متر جیوه
طبقه بندي فشارخون
در این طبقه بندي آستانه فشار خون بدون در نظر گرفتن سایر عوامل خطر و بیماري هاي همراه براي افراد بزرگسال 18 سال و بالاترتعیین شده است.(جدول 1)
فشارخون طبیعی: در یک فرد سالم در حال استراحت فشارخون کمتر از 120/80 میلی متر جیوه است .یعنی فشار سیستول کمتر از 120 و دیاستول کمتر از 80 میلی متر جیوه است.
پیش فشارخون بالا :یعنی فشار سیستول بین 120 تا 139 و یا فشار دیاستول بین 80 تا 90 میلی متر جیوه است.منظور مقدارفشارخونی است که ما بین مقدار طبیعی و مقدار فشارخون بالا است.
فشار خون بالاي مرحله یک : یعنی فشار سیستول بین 140 تا 159 و یا فشار دیاستول بین 90 تا 99 میلی متر جیوه است. اگرفقط فشار سیستول یا فقط فشار دیاستول در این حد باشد، باز هم فشارخون بالاي مرحله یک محسوب می شوند.
فشار خون بالاي مرحله دو : یعنی فشار سیستول 160 میلی متر جیوه و بیشتر و یا فشار دیاستول 100 میلی متر جیوه و بیشتر است.اگر فقط فشار سیستول یا فقط فشار دیاستول در این حد باشد، باز هم فشارخون بالاي مرحله دو محسوب می شوند
فشارخون سیستول 180 میلی متر جیوه و بیشتر و یا فشار دیاستول 110 میلی متر جیوه و بیشتر به عنوان کریز (crisis) فشارخون محسوب می شود و اقدام اورژانسی نیاز دارد.
در بعضی افراد ممکن است فقط فشارخون سیستولی بالاتر از حد طبیعی باشد(140 میلیمتر جیوه یا بیشتر) مانند فشارخون 148/82 میلی متر جیوه که به آن فشارخون بالاي سیستولی تنها(ایزوله) می گویند. فشارخون بالاي سیستولی بیشتر در افراد سالمنددیده می شود.
در بعضی افراد ممکن است فقط فشارخون دیاستولی بالاتر از حد طبیعی باشد(90 میلیمتر جیوه یا بیشتر) مانند فشارخون 138/96 میلی متر جیوه که به آن فشارخون بالاي دیاستولی تنها می گویند.
افرادي که فشارخون آنها در محدوده پیش فشارخون بالاست ، در معرض خطر افزایش فشارخون هستند . در این افراد احتمال ابتلاء به فشارخون بالا زیاد است. هم چنین اگر فشارخون در افراد مبتلا به بیماري قلبی، کلیوي، سکته مغزي و دیابت در این محدوده باشد به عنوان فشارخون بالا محسوب می شود و باید تحت درمان قرار گیرند. در این افراد فشارخون طبیعی کمتر از مقداري است که براي سایر افراد در نظر گرفته شده است.
فشارخون باید بر اساس چند اندازه گیري که در موقعیت هاي جداگانه و در طول یک دوره اندازه گیري شده است ،تشخیص داده شود. در زمان اندازه گیري فشارخون در هر شرایطی مانند مطب، بیمارستان ،داخل آمبولانس و خانه باید عوامل تاثیر گذار بر فشارخون به دقت مورد توجه قرار گیرد. فقط پزشک می تواند تایید کند فرد به بیماري فشارخون بالا مبتلا است. اغلب پزشکان قبل از این که در مورد بالا بودن فشارخون تصمیم بگیرند، چندین بار در روزهاي مختلف فشار خون فرد را کنترل می کنند. اگر فرد فشارخون بالا داشته باشد ، لازم است بطور منظم فشارخون خود را اندازه گیري کند و زیر نظر پزشک تحت درمان قرار گیرد.
جدول1: طبقه بندي فشارخون در افراد بزرگسال
سیستول (mmHg) دیاستول (mmHg)
فشار خون طبیعی یا مطلوب کمتر از 120 ( 119-90 ) و کمتر از 80 ( 79-60 )
پیش فشار خون بالا 139-120 و یا 89-80
فشار خون بالا ي مرحله 1 159-140 و یا 99-90
فشار خون بالاي مرحله2 160 یا بیشتر و یا 100 یا بیشتر
فشارخون سیستولی ایزوله(تنها) 140 یا بیشتر و کمتر از 90
فشارخون دیاستولی ایزوله( تنها) کمتر از 140 و 90 یا بیشتر
فشارخون بحرانی 180 و بیشتر و یا 110 و بیشتر

عوامل موثر بر فشارخون بالا
فشارخون تحت تأثیر عوامل زیادي قرار دارد. فشارخون در طول روز تحت تأثیر عوامل مختلفی تغییر میکند، اما این تغییرات موقتی هستند: از جمله این عوامل وضعیت بدن، فعالیت مغز، فعالیت گوارشی، فعالیت عضلانی، تحریکات عصبی، تحریکات دردناك، مثانه پر، عوامل محیطی مثل دماي هوا و میزان صدا، مصرف دخانیات، مصرف الکل، قهوه، چاي و دارو هستند.
انواع فشارخون بالا
فشارخون بالا دو نوع اولیه و ثانویه دارد:
فشارخون بالاي اولیه
در نوع اولیه که 95 درصد بیماران فشارخونی را شامل میشود، علت فشارخون بالا مشخص نیست و عوامل خطرسازي مانند سن بالا، جنسیت مردانه، مصرف زیاد نمک، چاقی، دیابت و سابقه خانوادگی را در ایجاد آن دخیل میدانند.
عوامل خطر زمینه ساز بیماري فشار خون بالا در نوع اولیه
سابقه خانوادگی:سابقه فشار خون بالا در افراد درجه یک خانواده شامل پدر، مادر، خواهر و برادر از عوامل بسیار مهم است و احتمال ابتلاء به فشار خون بالا در افراد این خانوادهها بیش از افرادي است که سابقه خانوادگی ابتلاء به این بیماري را ندارند.در کسانی که سابقه خانوادگی دارند مشاوره ژنتیک در پیشگیري و کنترل این بیماري مؤثر است.
سن و جنسیت: شیوع فشار خون بالا در مردان قبل از سن 50 سالگی بیشتر از زنان هم سن آنها میباشد ، اما بعد از 50 سالگی به دلیل یائسگی، شیوع فشارخون بالا در زنان افزایش مییابد.
مصرف نمک: بین مصرف نمک بیش از نیاز بدن و فشار خون بالا ارتباط وجود دارد. واکنش افراد به میزان نمک رژیم غذایی متفاوت است و افراد سالمند نسبت به نمک حساس تر هستند.
میزان چربی خون: اگرچه اختلال چربی هاي خون به طور مستقیم در ایجاد فشارخون بالا دخیل نیستند، اما به دلیل تغییراتی که در جدار رگ به وجود می آورند، ممکن است بیماري فشارخون بالا را تشدید نمایند. میزان کلسترول در خون است که اهمیت دارد . اگر مقدار LDL که حامل اصلی کلسترول خون است در خون بالا باشد ، در جدار عروق رسوب کرده و منجر به تصلب شرایین میشود. تصلب شرایین نیز منجر به فشارخون بالا میشود
مصرف الکل: اگربه طور مداوم مصرف شود، موجب افزایش فشارخون میشود
مصرف دخانیات: مصرف دخانیات یک عامل زمینه ساز براي تصلب شرایین است و اگر چه به طور مستقیم موجب افزایش فشار خون نمیشود، اما در افرادي که فشار خون بالا دارند و سیگاري هستند، تصلب شریانها زودتر از افرادي که فشار خون بالا دارند، اما سیگاري نیستند، اتفاق میافتد، این عامل خود موجب تشدید فشارخون بالا میشود. اگرچه نیکوتین سیگار نیز به طور موقتی منجر به افزایش ضربان قلب و فشارخون میشود، اما در دراز مدت تأثیر قابل توجهی در افزایش فشارخون خواهد داشت
چاقی: یکی از عوامل مهمی است که در شیوع فشار خون بالا نقش به سزایی دارد. فشار خون بالا در افراد چاق 2 تا 6 برابربیشتر از افرادي است که افزایش وزن ندارند. هر 10 کیلو گرم افزایش وزن موجب افزایش فشار سیستولی 2 تا 3 میلی مترجیوه و فشار دیاستولی 1 تا 3 میلی متر جیوه میشود. چاقی هاي مرکزي یعنی چاقی که در قسمت شکم متمرکز است (چاقی نوع مردانه) در ایجاد فشار خون بالا اهمیت بیشتري دارد. چاقی مرکزي منجر به مقاومت به انسولین طبیعی خون میشود و مانع از پاسخ بافت هاي بدن به انسولین میشود
دیابت: بیماري دیابت زمینه ساز فشار خون بالاست و در افراد مبتلا به دیابت، شیوع فشار خون بالا بیشتر از افراد غیر دیابتی است و خطر بیماري قلبی، عروقی در این افراد چندین برابر میباشد، بنابر این کنترل فشارخون در افراد مبتلا به دیابت و تنظیم قند خون در افرادي که مبتلا به فشار خون بالا هستند، اهمیت زیادي در کاهش احتمال خطر بیماري هاي قلبی عروقی دارد.
فشارخون بالاي ثانویه
در نوع ثانویه که 5 درصد بیماران فشارخونی را شامل میشود، علت فشارخون بالا اختلال در کار یکی از عوامل تنظیم کننده فشار خون( تغییر در ترشح هورمونها و یا عملکرد کلیه ها و غدد فوق کلیوي ) است. از آنجا که درمان بیماري ایجادکننده ممکن است به بر طرف شدن قطعی فشار خون بالا منجر شود و براي همیشه بیمار را بهبود بخشد، توجه خاص به این گروه از بیماريها و تشخیص این بیماريها، اهمیت دارد. اما باید توجه داشت که این نوع فشارخون بالا اقلیت بیماري فشارخون بالا را تشکیل میدهد.